Bir önceki sayımızda gazete köşemi nedensiz boş bıraktım.
Yeni sayımızla yazmaya devam edelim diye tekrar çalışmalara
başlamış oluyorum. Ancak bu yazımda daha çok bilgilendirme
konusu üzerinde durma gereği hissettim. Bu bilgilendirme
içinde önceki yazılarımda Türkiye Cumhuriyeti’nin idare
edilişinde etkin olan hükumetlerin kuruluşu çalışmaları ve
kişilerin 1960 yılına kadar ki bölümünü belirtmiştim. Yani en
son 1950 – 1960 arası Celal Bayar Cumhurbaşkanlığı ve Adnan
Menderes başbakanlığı sonlan dırmıştım.
Şimi de 27 Mayıs 1960 darbesi sonrası kurulan hükumetler ve
etkin idarecilerle ilgili edindiğim bilgileri sizlere iletmeye
çalışıyorum.
27 Mayıs 1960 Darbesi sonrası kurulan hükumetler
– İsmet İnönü 20 Kasım 1961’de Adalet Partisiyle ilk koalisyon
kuruldu. 30 Mayıs 1962’de istifa etti.
-İsmet İnönü 25 Haziran 1962’de YTP, CKMP ve bağımsızlarla
ikinci koalisyon hükmetini kurdu.2 Aralık 1963’de İnönü istifa
etti ve bu koalisyon çöktü
– İsmet İnönü 25 Aralık 1963’de bağımsızlarla birlikte koalisyon
hükmetini kurdu. 20 Şubat 1965’de bu koalisyon da sona erdi.
– 10 Ekim 1965 günü yapılan genel seçimlerde Adalet Partisi %
52.8 oyla Süleyman Demirel’le kazanıp sahip olmuştur.
– 12 Ekim 1969 milletvekilliği genel seçimlerinde Adalet Partisi
%46.5 oyla tek başına iktidarını sürdürdü.
– 12 Mart 1971 günü silahlı kuvvetlerin muhtırasıyla Başbakan
Süleyman Demirel istifa etti. Akabinde Nihat Erim yeni
hükümeti kurdu. Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterinin
istifası ile gelişen parti içi çekişmeler sonrası 14 Mayıs 1972
günü yapılan genel başkanlık seçimi sonucu Bülent Ecevit
genel başkanlığa seçildi.
Bu arada asker destekli Ferit Melen hükümeti kuruldu. Önce
bakan ( 5 Bakan ) desteği veren Bülent Ecevit daha sonra
anlaşamayarak bakanlarını çekti.
14 Ekim 1973 milletvekilliği genel seçimlerini birinci parti olarak
kazandı. 26 Ocak 1974’te Milli Selamet Partisi lideri Necmettin
Erbakan ile koalisyon hükümeti kurdu. Bu koalisyon 18 Eylül
1974’te sona erdi.
12 Nisan 1975’ten sonra Süleyman Demirel başbakanlığında
AP, MSP, MHP, CGP Birinci milliyetçi cephe hükümetini
kurdular.
5 Haziran 1977 günü yapılan milletvekilliği genel seçimlerinde
CHP %41.3 oy alarak 21 Haziran 1977 günü azınlık hükümeti
kurdu. Bülent Ecevit başbakanlığında 3 Temmuz günü yapılan
güven oylamasını kaybedince istifa etti.
21 Temmuz 1977 Süleyman Demirel MHP,MSP, Demokratik
Parti ile ikinci Milliyetçi cephe hükümetini kurdu. 31 Aralık
1977’de İkinci Milliyetçi cephe hükümeti güvensizlik oylarıyla
düşürüldü.
5 Ocak 1978’de Bülent Ecevit CGP,DP ve bağımsızlarla yeni
hükümeti kurdu. 14 Ekim 1979 ara seçimlerini kaybedince istifa
etti. ( 16 Ekim )
Süleyman Demirel 12 Kasım 1979 ‘da azınlık hükümetini
kurdu. 12 Eylül 1980’de Ordu yönetime el koydu.
6 Kasım 1983 seçimlerinde %45 oy alan Anavatan partisi
iktidara geldi. Turgut Özal yeni hükümeti kurdu.
29 Kasım 1987 genel seçimlerinde Anavatan Partisi ikinci kez
tek başına iktidara geldi.
20 Ekim 1991 seçimlerinde Doğruyol partisi birinci parti olmuş
ve SHP ile 20 Kasım 1991’de koalisyon hükümetini Süleyman
Demirel kurdu.
Koalisyonlar Dönemi
25 Haziran 1993 – 5 Ekim 1995 DYP – SHP / Tansu Çiller –
Deniz Baykal koalisyonu,
30 Haziran 1997 – 11 Ocak 1999 Anasol Mesut Yılmaz – Bülent
Ecevit koalisyonu,
28 Mayıs 1999 – 18 Kasım 2002 DSP – MHP – ANAP
Koalisyonu ( Bülent Ecevit – Devlet Bahçeli – Mesut Yılmaz )
3 Kasım 2002’den itibaren seçimleri kazanan AKP, Recep
Tayyip Erdoğan dönemimize kadar iktidarlığı devam ediyor.
Şimdi, bilgilendirme buraya kadar, yani son yetmiş iki yıldır
idarecilerimizin kimler olduğunu öğrendik. Bizler kimi
destekledik, bizden öncekiler kimleri destekledi, neden
öncekileri desteklediğimiz halde, sinirlenip bağırma gereği
duyuyoruz. Sanki biraz çıkar ve cehalet gibi, üzerinde
durulabilir. Kimse üzerine alınmasın kendi adıma
yorumluyorum. Önemli olan saygı ve sevgi esasına dayalı, tabi
ki hak ve hukuka bağlı bir yaşam biçimidir. Yukarıdakileri
bırakmadan, yaşam biçimi olarak bziden aşağıdakileri
düşünmek bir ideal gereksinimidir.
Parayı kazanan adamdan değil, paranın kazandığı adamdan
korkmak lazım. Sakın unutmayın her iyilik kötülüğe karşı yenilir.
Biraz fazla uzattık gibi yine Neyzen Tevfik’le bitirelim.
“Hayat, çatlak bardaktaki suya benzer
İçsende tükenir, içmesen de…
Bu yüzden hayattan tat almaya bak;
Çünkü yaşarsan da bitecek, yaşamasanda..”
BARIŞ VE ESENLİKLER