Altın ve dolar yatırımcısına en çok kazandıran yatırımlar olarak biliniyordu ancak son yıllarda tarım alanında değişen fiyatlar ve talep dengesi saman fiyatlarını 500 liradan, bin liraya çıkardı. Hal böyle olunca yatırımcılar fiyatlar yükselir diye samana yöneldi. Saman fiyatları günden güne artmaya devam ediyor. Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım Dünya gazetesindeki köşesinde saman fiyatlarının son yıllardaki yükselişini yazdı.
SAMAN FİYATLARI FIRLADI ÇİFTÇİLER ZOR DURUMDA KALDI
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım köşesindeki saman anekdotu
“Buğday ve arpada hasadın henüz çok az bölümü yapıldı. Türkiye’nin saman ihtiyacının büyük bölümünü karşılayan Mardin ve Şanlıurfa bölgesinde kuraklığın etkili olması nedeniyle saman karaborsaya düştü. Geçen sene 500 lira olan samanın tonu bu günlerde 1000 lira seviyesine ulaştı.
Kuraklık nedeniyle “üretim az olacak, saman bulamam” endişesi ile daha hasat yapılmadan saman için üreticiye para ödenerek satın alınıyor. Üretici buğdayını hasat ederken danesini kendisi alırken sapını biçer parası karşılığında hasadı yapan biçerciye verirdi. Bu sene biçerciler, saman almak isteyenler, çiftçinin buğdayını hasat ederken samanı alabilmek için üstüne dekar başına 300- 400 lira para ödüyor. Ayrıca fiyatı artacak diye parayı samana yatıranlar da var.
Konya, Aksaray, Karapınar yöresinde yonca başta olmak üzere kaba yem üretimi, ticareti ve ihracatı yapan Mesut Örkçü, samanda fiyatın pik noktasına ulaştığını söylüyor. Telefonla görüştüğümüz Mesut Örkçü, kaba yemde yaşanan gelişmeleri şöyle özetledi:
“Fiyatı artacak diye herkes saman alıyor. Daha hasat edilmeden saman kapışılıyor. Türkiye’nin bitcoini saman oldu diyebiliriz. Bugün lokantacı, lastikçi, berber, parası olan saman alıyor. Neden böyle oldu? Türkiye’nin saman ihtiyacını büyük ölçüde karşılayan Ankara Gölbaşı’ndan Mardin’e kadar olan bölgedir. Mardin ve Şanlıurfa Ovası’nda kuraklık nedeniyle ürün olmadı. Buradan sap çıkmayınca piyasada saman bulamam endişesi doğdu. Hayvancılık yapanlar saman ihtiyacını önceden temin etmek için adeta yarışa girdi. Bir yandan da tedarikçiler samanı stoklamaya başladı. Saman para kazandıracak diye ilgisiz insanlar da buraya para yatırınca geçen sene tonu 500 lira civarında olan saman 1000 liraya çıktı. Ben de tedarikçi olduğum için yakından takip ediyorum. Bazıları tonunu 450-500 liradan aldı ve 600 liraya mal ederek stoka koydu. Bir kaç ay sonra 1200 lira olmasını bekliyorlar. Bu tamamen fırsatçılık. Tarım Bakanlığının sahaya inerek bu fırsatçılığı önlemesi gerekir. Yoksa bundan hayvancılık yapan yetiştirici de, et, süt, yumurta alan tüketici de zarar görür.”
Samanın ton başına 1000 lira ile pik noktaya ulaştığını anlatan Mesut Örkçü, son yıllarda danelik mısırın sapının saman gibi kullanılmaya başlandığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: ” Eylül-Ekim aylarında danelik mısır hasadı ile birlikte mısır sapı da devreye girecek. Bunu kullanan işletmeler var. O zaman fiyatlar gevşer. Ayrıca İç Anadolu’da kuraklıktan etkilenen yerler olsa da sulanan yerlerde ürün iyi. Bu bölge ve Trakya devreye girince fiyatlarda bir gevşeme olmasını bekliyoruz. Şu anda fiyatların bu kadar yükselmesinin nedeni, piyasada büyük bir telaş olması. Saman bulamazsam endişesi hakim.”