“Ben konuşurum sen dinlersin, sen konuşursun ben dinlerim. Ben anlatırım sen anlarsın, sen anlatırsın ben anlarım.” Bu cümleler yıllar öncesi yaşlı bir amcamız tarafından söylenirken kulak misafiri olmuştum. O yıllarda çok fazla üzerine durmadım. Ancak şimdi anladım ki haklılık payı oldukça yüksek. Toplumda bireyler birbirlerini dinlemekten ve anlamaktan imtina ederler gibi bir davranış içinde gözüküyorlar. Aslında bu durumu düzeltmenin yolu eğitimdir. Fakat sadece okullar bunu çözer diyorsak yanılırız. Çünkü eğitim ailede başlar toplumda, çevrede, sosyal alanlarda, sivil toplum örgütlerinde, hatta siyasi teşekküllerde en etkin bir şekilde işlenmelidir.
Eğitim-Öğretimde ilgili kurumlarda çerçeve oluşturur ve sonuca ulaşır. Bu arada sevgi ve saygıyı da unutmamalıyız. Bireysel çıkar peşinde olmayan insanlarla dolu toplumlar daha başarılı olurlar. Ailede çocukların küçük yaşlarda ( iki ile altı yaşları arası ) nitelikli eğitim – öğretim uygulaması ileride iyi yetişmiş gençlerin oluşmasını sağlar. Yoksa hani evlat demiş ya “ babama değerimi sordum, dünyalar kadar dedi. Dünyanın değerini sordum. Beş para etmez dedi.” Gibi kavramlarla karşı karşıya kalırız.
Sevgi büyükten küçüğe doğru devamlılık kazanır. Baba evladını çok sever, evlat da evladını çok sever. Yakında ve yakınımda oluşan bir konuyu iletmek isterim. Büyük baba, büyük bir gürültü duyar, torununun yüksek bir yerden düştüğünü hissederek koşmaya başlar, fakat aniden kendisi de düşer. Arkadan gelmekte olan oğlu yani torunun babası daha hızlı bir şekilde, babasının üzerine basarak atlar, özür dileyerek küçük oğluna ulaşır. Bu arada büyük baba basamak olmuştur. Böylece hani derler ya ben severim evladımı, evladım sever evladını. Öyleyse şunu iyi bilelim sevgi ve saygı bireylerin toplumdaki değerini yüceltir. Bu değerler toplumda dostluk ilişkilerini çoğaltır. Bir gerçeği daha anımsayalım “ Gerçek dostluk sağlık gibidir, kaybedilmeden değeri anlaşılmaz.” Sözüne ne demeli. Çok duygusal biri olduğumuz kesin. Bakarsın belli yaş gurupları televizyon izlerken gördükleri olumsuzluklar karşısında gözleri yaşarır. Aynı kişiler hırslandıklarında kin duygusu içinde kendilerini hissederler. Aslında inançları kin gütmeyi tamamen yasaklar. Gerçi bunlar bizim bildiklerimiz diye düşünenler mutlaka eleştirirler. Olsun yine de hatırlatmak ta yarar var.
Az Da Olsa Ekonomi
Toplumda zenginler ve yoksullar diye değişik sınıflar var. Hatta bunların bir ortası da olmalı diyenleri görüyoruz. Anımsayalım birinci dünya savaşı ve kurtuluş savaşında kendi ülkesini hatta var oldukları yöresel topraklarını terk etmeyen tek ülke halkı Türk halkıdır. Öyleyse barış sonrası milli gelir payını eşit şekilde paylaşmalarını hakkını da taşımaları gerekir.
Çalışkan – zeki ve inançlı bir toplum iyi yaşamasını da bilmelidir. Emperyalizm ve vahşi kapitalizmin sömürmeye çalıştığı ülkelerin ekonomik sıkıntılarının sadece halkın yoksul kesiminde indirgenmesi doğru değildir. Bakınız ülkemizde var olan Doğalgaz, elektrik ve diğerlerinin kullanım değerleri zengin içinde aynı, yoksul içinde aynı durumu yansıtması bana göre doğru değildir. Yani halkın – yurttaşın gelirine göre doğalgaz, elektrik ücretlerinin ödemesi daha doğru olmaz mı? Böylece kısmen de olsa yoksulluğun yok edilmesi sağlanır veya katkısı olur. Devletin yapmış olduğu süspansiyon yer yer destekler yoksulların veya dar gelirlilerin yaşam biçiminde daha da bir rahatlık sağlar. Şu bir gerçek ki “ Binlerce kilometrelik yol ilk adımla başlar.” Bakın Martin Luther King’in sözüne “ Uçamazsan koş, koşamazsan yürü, yürüyemezsen sürün ama ne yaparsan yap ilerlemek zorundasın.”